ورزش می تواند عامل تغیییرات جدی در سبک زندگی باشد
 
سلامتی انسان تحت تأثیرعوامل زیادی قرار دارد .این عوامل عبارتند از : ژنتیک، محیط زیست، مراقبت های پزشکی و در نهایت سبک یا شیوه زندگی. شیوه یا سبک زندگی مجموعه خصوصیات، الگوهای عادتی و ویژگی های رفتاری انسان را شامل می شود.

ورزش منظم یکی از مهمترین کارهایی است که می‌توانید برای سلامتی خودتان انجام دهید. هر فردی می‌تواند مزایای سلامتی فعالیت بدنی را تجربه کند و در این بین سن، توانایی ها، قومیت، شکل یا اندازه بدن اصلاً مهم نیست. اگر کودک از سالهای اول کودکی شروع به انجام ورزش کند می تواند رشد کودک بهتر و اثرات مثبت را در رشد قدی، هوش و سلامت جسمانی او مشاهده خواهید کرد.

در چند دهه اخیر گسترش شهرنشینی و توسعه در ساخت و کارکردهای زیستی انسان تغییرات عمده ای به وجود آورده است.تغییرات در عادات غذایی، الگوی مصرف، انرژی مصرفی، درجه و شدت فعالیت فیزیکی و موارد دیگر.این شیوه زندگی، مهمترین بخش زندگی هر انسانی، یعنی سلامتی را تحت تأثیر قرار می دهد.

در گذشته بیماری های انگلی و عفونی و ناتوانی انسان در درمان آن عامل اصلی مرگ و میر به شمار می آمد.اما در حال حاضر بیماری های غیر واگیر عامل مرگ و میر انسان شده است.بیماری های که حاصل شیوه زندگی غلط و کم تحرکی است.در اینفوگرافی زیر عواملی که موجب بیماری های غیر واگیر می شوند و تأثیر زیادی در مرگ و میر انسان را دارند؛ به خوبی بیانگر شیوه و سبک زندگی غلط جامعه امروزی است.این آمار در سال ۱۹۹۰ انجام شده است.

در جوامع سنتی مردم از مواد غذایی کاملا” طبیعی استفاده می کردند.بین غذای دریافتی و انرژی مصرفی هم تعادل وجود داشت.این تعادل توسط فعالیت فیزیکی ایجاد می شد.اما زندگی امروزه شیوه کاملا” متفاوتی به خود گرفته و بسیار راحت و آسان شده است.

هر چند که دسترسی به انواع مواد غذایی بسیار آسان شده اما ارزش کالریک،ارزش غذایی، میزان انرژی دریافتی از این غذاها و در کنار آن نقل و انتقالات مکانیکی که موجب کاهش فعالیت انسان شده تأثیر منفی بر سلامت انسان گذاشته است.

در حالی که در سبک زندگی انسان امروزه نیاز کمی به مصرف انرژی است، اما فرآورده های مدرن غذایی در بسته بندی های پر زرق و برق مردم را به مصرف بیشتر تشویق می کند.این امر باعث بی تعادلی میان انرژی دریافتی و مصرفی شده که نتیجه آن چاقی و بیماری ها دیگری است.

گذشته از این موارد، ما حتی باید بیشتر از خودمان نگران نسل های آینده باشیم.زندگی آپارتمان نشینی، تلویزیون و انواع وسایل و بازی های کامپیوتری و نشستن های طولانی مدت که همگی موجب کاهش انگیزه نسبت به تحرک و فعالیت می شوند.

ما کودکان را در کلاس درس می نشانیم، با کلاس های تقویتی و خارج از برنامه مدرسه مانع فعالیت فیزیکی آنان طی ۱۰ تا ۱۵ سال می شویم، در نهایت آن ها با سواد می شوند ولی عادت به سبک و شیوه زندگی کرده اند که نتیجه آن بالغین چاقی خواهند بود که از درجه فعالیت کمتری برخوردارند.

گرچه شیوه زندگی نشسته و کم تحرک ۲۳ درصد از موارد مرگ و میر را شامل می شود، ولی محدودیت در فعالیت فیزیکی موجب چاقی و عامل بیشتر مرگ های ناشی از چاقی، بالا بودن کلسترول خون و پرفشاری است.لذا به عنوان یک عامل سببی، مسئول بیش از یک سوم مرگ های ناشی از بیماری های کرونری قلب، سرطان کولون و دیابت شناخته شده است.

ابتدا باید هرکس عادت‌های بد خود را شناسایی کند و انجام آن‌ها را کاهش دهد تا زمانی که دیگر آن عادت بد به طور کامل حذف شود. ترک بعضی از عادت‌های بد به جسم و برخی به روان کمک می‌کند. هر فردی خودش مسئول انجام این تغییرات است و نه دیگران!

در واقع ما باید عادت‌های بد را با عادت‌های خوب و مفید جایگزین کنیم زیرا که مطالعه چرخه شکل‌گیری عادت به ما نشان می‌دهد که فقط کنار گذاشتن یک عادت بد برای بهبود کیفیت زندگی کافی نیست. چارلز داهیگ در کتاب قدرت عادت از انگیزه پنهان در عادت‌های ما و نحوه شکل‌گیری چرخه عادت می‌گوید. مطالعه این خلاصه کتاب قدم اول در مسیر ترک و جایگزینی عادت‌هایی است که مانع پیشرفتتان در زندگی شده است.

 فعالیت جسمانی و انجام ورزش های ساده مثل پیاده روی باعث مصرف انرژی بدن می شود و از طریق افزایش میزان متابولیسم پایه، در کاهش وزن اثر گذار است.نقش فعالیت فیزیکی در کاهش چربی های بدن و حفظ تناسب اندام خیلی مؤثرتر از کاهش وزن است، چرا که فعالیت جسمانی و ورزش باعث افزایش اندازه و وزن عضلات هم می شود.

 فعالیت فیزیکی نه تنها در تأمین سلامت جسمانی، بلکه در سلامت روان و کیفیت زندگی سالم نیز اثر گذار است.فعالیت جسمانی گذشته از اینکه موجب افزایش طول عمر می شود به عنوان یک عامل حمایتی در کاهش و یا حذف اضطراب، استرس و افسردگی مورد قبول واقع شده است.

با توجه به اثرات منفی سبک زندگی نشسته و کم تحرک در بروز شیوع بیماری های مختلف و نقش پیشگیری و درمانی فعالیت جسمانی در این امر، چگونه می  توان به یک سبک زندگی سالم دست یافت؟ چگونه می توان مردم به ویژه کودکان را به انجام این امر مهم عادت داد؟

آگاهی از دانش بهداشتی، نگرش فرد نسبت به ورزش و خود کارایی ورزش عواملی هستند که در کنترل عادات بهداشتی و پیشگویی تطابق فرد با هر نوع فعالیتی دخالت دارند.چنان که افزایش فعالیت فیزیکی متوسط در افرادی مشاهده شده است که دارای آگاهی و اطلاعات در مورد فواید ورزش بوده اند.رعایت نکردن رفتارهای بهداشتی از جمله ورزش در افراد سیگاری به مراتب بیش از سایر افراد است.

گذشته از آن رعایت نکردن رفتارهای بهداشتی در افراد با سطح اقتصادی و اجتماعی پایین بیشتر است.وجود مشارکت قبلی در ورزش، خود انگیزش قوی، حمایت اطرافیان، داشتن وقت، دسترسی به وسایل و امکانات و درک فرد از سلامتی به احتمال زیاد در ادامه ورزش و پرداختن به آن دخالت دارند.

اگر از فعالیت بدنی و ورزش به دلیل آسیب دیدگی می‌ترسید، خبر خوب این است که فعالیت های هوازی با شدت متوسط   مانند راه رفتن سریع، برای اکثر افراد به طور کلی ایمن است. حتی با پیاده روی روزانه شما می‌توانید به سلامت مغز، کنترل وزن، کاهش ابتلا بیماری، تقویت مفاصل و استخوان ها و عضلات و بهبود توانایی انجام فعالیت های روزمره، کمک کنید.

بنابراین اگر مدتی است از نظر جسمی فعال نبوده‌اید همین حالا می‌توانید با یک پیاده روی ساده به سلامت عمومی خودتان کمک کنید. مهمترین اثر ورزش بر بدن، حفظ تناسب اندام و بهبود روحیه است که می‌تواند بر همه جنبه های زندگی تأثیر بگذارد.

با توجه به مطالب بیان شده شیوۀ زندگی و رفتار فرد نه تنها عامل بسیاری از مشکلات بهداشتی است بلکه به عنوان یکی از راه حل های اساسی نیز محسوب می شود.گرچه دانش علمی و پزشکی مدرن به عنوان مهمترین ابزار حفظ تندرستی هستند، اما به تنهای قادر نخواهد بود مشکلات را حل کنند.لذا سازمان جهانی بهداشت تغییر در رفتار و شیوۀ زندگی  را به عنوان یکی از عوامل مؤثر در ارتقای سلامت پیشنهاد می کند.

در نتیجه ورزش و فعالیت جسمانی به همراه رژیم غذایی متعادل و مناسب و استعمال نکردن دخانیات و مشروبات الکلی، انجام مراقبت های دوره ای و … در پیشگیری از بیماری ها و رسیدن به بالاترین سطح سلامتی و بازدهی اقتصادی – اجتماعی نقش دارند.

پی ریزی شیوه زندگی در خانواده با آگاهی، نگرش و عملکرد والدین به خصوص مادر انجام می شود.زندگی با شیوه و رفتارهای سالم از همان ابتدای کودکی باید شروع شود تا بتوان از فواید و اثرات مثبت آن در بزرگسالی بهره مند شد.اما با این وصف شیوه زندگی سالم قابل آموزش و در عین حال قابل تغییر است.از همین امروز شروع کنیم.

منبع:  elmevarzesh.com